Jetse Wagelaar - 27 / Jun / 2021
What makes a watch tick?
Er wordt veelal gezegd; zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens. Maar wat is hetgeen waardoor dit klokje tikt? Ieder horloge bevat een uurwerk, dit is de ‘motor’. Geen uurwerk, geen tikkende wijzers. Ondanks dat ieder horloge een uurwerk bevat, is dit hart is niet altijd hetzelfde. Het ene horloge bevat een automatisch mechanisch uurwerk, het andere een handopwindbare mechanische variant en dan heb je ook nog het welbekende quartz uurwerk. Als u door de bomen het bos niet meer ziet geen paniek. Wij leggen graag uit wat nu de verschillen zijn.
Quartz uurwerk
Laten we beginnen met misschien wel het bekendste uurwerk, dit is het quartz uurwerk
. Alle kalibers van deze variant lopen op een batterij. Dit zorgt ervoor dat ze bijzonder accuraat zijn (veel preciezer dan een automatisch uurwerk of een handopwinder) en ook nog eens goedkoper dan de andere varianten. Dit uurwerk is opgekomen in de jaren ’70 van de vorige eeuw en het is enorm veel gebruikt in de horloges van het merk Seiko. Tegenwoordig gebruikt bijna ieder merk deze variant. Het quartz komt overigens weg van het stukje mineraal (kwarts) wat trilt binnen dit uurwerk, wat zorgt voor zeer nauwkeurige horloges met nauwelijks een afwijking na verloop van tijd. De horloges met dit uurwerk kenmerken zich vooral doordat de secondewijzer één keer per seconde tikt, in plaats van vaker zoals met de andere uurwerken het geval is.
Automatisch mechanisch uurwerk
Het automatisch mechanische uurwerk is een uurwerkvariant, in tegenstelling tot het quartz-uurwerk, waarbij het horloge wordt aangedreven zonder een batterij en elektronica, maar enkel via technische precisie, vandaar de term mechanisch. Het verschil met een handopwindend mechanisch horloge is dat dit horloge wordt aangedreven door het draaien van een gewichtje (de rotor) aan de achterkant van het uurwerk, wat ervoor zorgt dat het horloge weer ‘oplaadt’. De bewegingen die je maakt met je pols zorgen er dan voor dat dit gewichtje heen en weer draait. Veel automatische horloges bevatten ook de mogelijkheid om het horloge door aan de kroon te draaien op te winden. Aangezien er geen elektronica wordt gebruikt is dit een heel bijzondere uurwerkvariant. Doordat alles zonder deze elektronica werkt, loopt het horloge iets minder nauwkeurig en wijkt het vaak enkele seconden af per maand. Een mechanisch uurwerk wordt vaak gekocht voor de bijzondere techniek die hierachter zit en ook omdat het uurwerk veel meer vakmanschap vereist dan een quartz-uurwerk. Horlogemerken met dit vakmanschap zijn bijvoorbeeld Omega of Longines.
Handopwindbaar mechanisch uurwerk
Het handopwindbare mechanische uurwerk is een uurwerk vergelijkbaar met een automatisch uurwerk, alleen dan zonder de rotor. Hierdoor moet het horloge worden ‘opgeladen’ door middel 
van het draaien aan de kroon, op deze manier wordt de veer opgedraaid, hier zit de energie in opgeslagen waardoor het mechanische horloge blijft lopen. Het leuke van dit uurwerk is de charme van het bezig zijn met het horloge, waardoor dit vaak wordt gekocht door liefhebbers. Dit uurwerk bestaat al meer dan 1000 jaar (!) en werd destijds toegepast in de eerste klokken. Veel vintage horloges zijn nog een handopwinder, mede omdat dit simpelweg beter paste in de kleinere horloges uit die tijd. Zowel het automatische uurwerk als het niet-automatische mechanische uurwerk tikken veel vaker per seconde, de secondewijzer loopt dan in sommige gevallen erg vloeiend door, waardoor het een beetje lijkt alsof de wijzer zweeft.
Ten slotte zijn er ook nog combinaties van uurwerken of quartz-uurwerken die lopen op zonne-energie, maar de drie hierboven uitgelegde uurwerken zijn in principe de basis voor ieder horloge.
Vragen?
Zijn er nog dingen die je wil weten? Of wil je het horloge komen bekijken bij ons in de winkel? Dat is natuurlijk mogelijk. Neem hier contact met ons op en we helpen je graag verder.
